Απειλή «δικτατορίας των αγορών»...

Του Γιώργος Δελαστίκ

Δραματικούς ορισμένες φορές τόνους έχει προσλάβει η συζήτηση στους κόλπους της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας γύρω από την απειλή "δικτατορίας των αγορών", με αφορμή τις αλλεπάλληλες πτώσεις εκλεγμένων κυβερνήσεων στην Ευρωζώνη εξαιτίας των πολιτικών λιτότητας που τους επιβάλλεται από την ΕΕ και το ΔΝΤ να ακολουθήσουν προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κρίση του δημόσιου χρέους που στραγγαλίζει σταδιακά όλες τις χώρες του ευρώ.

Ο Αρνό Μονμπούρ, υποστηρικτής του υποψήφιου προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, ήταν εμπρηστικός στις δηλώσεις του στον ραδιοφωνικό σταθμό Φρανς Ιντέρ, όπου κατάγγειλε ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα "είναι έτοιμο να καταστρέψει τη δημοκρατία και να καθυποτάξει τον έναν μετά τον άλλον τους λαούς".

Δεν έχει πολύ διαφορετική άποψη ο Ζαν - Πιερ Ζουγέ, πρόεδρος της Αρχής Χρηματοπιστωτικών Αγορών, πολιτικός φίλος κι αυτός του σοσιαλιστή υποψήφιου προέδρου της Γαλλίας.

"Κάτω από την πίεση των αγορών και των οίκων αξιολόγησης προκαλούνται πρόωρες εκλογές ή αλλαγές κυβερνήσεων. Οι πολίτες ταράζονται νόμιμα. Αυτό δείχνει την απόκλιση ανάμεσα στις αρχές της πολιτικής δημοκρατίας και την απουσία οικονομικής δημοκρατίας" δήλωσε χαρακτηριστικά στη φιλοσοσιαλιστική γαλλική εφημερίδα "Λιμπερασιόν".
Προχώρησε μάλιστα πιο μακριά σε δηλώσεις του στη "Ζουρνάλ ντι Ντιμάνς", μια άλλη γαλλική εφημερίδα, όπου είπε μεταξύ άλλων και τα εξής: "Οι αγορές ασκούν πίεση στο παιχνίδι της δημοκρατίας ... Στο τέλος, οι πολίτες θα εξεγερθούν εναντίον αυτής της ντε φάκτο δικτατορίας".

Ο οικονομολόγος Μπρινό Αμάμπλ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Παρίσι-1, επιχειρεί μια βαθύτερη διείσδυση στο θέμα. "Είναι μέσο της υποταγής σε νεοφιλελεύθερους δομικούς εξαναγκασμούς που οι δημοκρατίες έχασαν λίγο λίγο κάθε έλεγχο των δημόσιων πολιτικών τους", δηλώνει στη "Λιμπερασιόν" και συνεχίζει λέγοντας: "Ο νεοφιλελευθερισμός είναι από τη φύση του εχθρικός προς τη δημοκρατία. Είναι ένα καθεστώς που εδράζεται στη βούληση της μόνωσης της λειτουργίας των οικονομιών από ενδεχόμενες λαϊκές διαμαρτυρίες".

Ο Γάλλος ιστορικός και οικονομολόγος Νικολά Μπαβερέ έχει αντίθετη άποψη. "Η αγορά συνιστά την καιροσκοπική ασθένεια των οικονομικών και πολιτικών κρίσεων, αλλά δεν είναι η ρίζα του κακού. Είναι η αδυναμία της Ευρώπης και η ανικανότητα των κρατών να αναχαιτίσουν την κρίση που τίθεται υπό συζήτηση" δηλώνει. Είναι όμως και αυτός ανήσυχος για τις ενδεχόμενες συνέπειες της διαχείρισης αυτής της κρίσης. "Δεν πρέπει όμως να παίζουμε με τη φωτιά. Αν η πολιτική τάξη αποτύχει και αν οι κυβερνήσεις τεχνοκρατών αποτύχουν κι αυτές, τότε στην εξουσία θα ανεβούν οι εξτρεμιστές" υπογράμμισε σε συνέντευξή του στη "Λιμπερασιόν".

Σοβαρός προβληματισμός για τα θέματα αυτά φαίνεται πως αναπτύσσεται και στην απέναντι πλευρά της Μάγχης, που χωρίζει τη Γαλλία από την Αγγλία, αν κρίνει κανείς από ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο στη βρετανική εφημερίδα "Γκάρντιαν" του αρθρογράφου της Τζόναθαν Φρίντλαντ.

"Πράγματι, είναι η ίδια η δημοκρατία που φαίνεται ότι περιφρονούν οι αγορές", γράφει και συνεχίζει προειδοποιώντας όλους τους Ευρωπαίους για το τι τους περιμένει:
"Η ταπείνωση της δημοκρατίας υπήρξε πιο δραματικά ορατή στην Ελλάδα και την Ιταλία, όπου εκλεγμένοι ηγέτες παραμερίστηκαν για χάρη τεχνοκρατών και μεσαζόντων, οι οποίοι ανυψώθηκαν στη θέση αυτή χωρίς να χρειαστεί να σφίξουν το χέρι έστω και ενός ψηφοφόρου. Η αποστολή τους θα συμπεριλάβει την παράδοση πολλής οικονομικής κυριαρχίας, θέτοντας αυτές τις αποφάσεις ακόμη πιο μακριά από τους ίδιους τους πολίτες τους. Αυτά τα οποία τραβούν σήμερα οι Ελληνες και οι Ιταλοί, μπορεί να τα αντιμετωπίσουν αύριο άλλα έθνη της Ευρωζώνης, καθώς τους λένε να κάνουν ίδιες θυσίες της αυτονομίας τους για να σώσουν το οικονομικό τους τομάρι" υπογραμμίζει ο Βρετανός αρθρογράφος - και έχει φυσικά δίκιο.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ - Τρία θύματα σε δέκα μέρες!

Αδηφάγος Μινώταυρος που καταβροχθίζει κυβερνήσεις αποδεικνύεται η κρίση της Ευρωζώνης. Από τον Φεβρουάριο μέχρι σήμερα, όχι ένας ή δύο αλλά... έξι (!) πρωθυπουργοί από τους 17 έχασαν τη θέση τους είτε με πρόωρες εκλογές που προκλήθηκαν λόγω των εξοντωτικών μέτρων λιτότητας που εφάρμοσαν είτε με παραγκωνισμό τους μέσω του εξαναγκασμού τους σε παραίτηση λόγω των λαϊκών αντιδράσεων. Η αρχή έγινε τον Φεβρουάριο με τον Μπράιαν Κάουεν, πρωθυπουργό της Ιρλανδίας, και ακολούθησαν ο Ζοζέ Σόκρατες της Πορτογαλίας τον Μάρτιο και η Ιβέτα Ραντιτσόβα της Σλοβακίας. Ανεπανάληπτος όμως υπήρξε σε πρωθυπουργικά θύματα ο Νοέμβρης, όπου σε δέκα μέρες έχασαν το αξίωμά τους τρεις πρωθυπουργοί - ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι και χθες ο Ισπανός Θαπατέρο!